Gỗ tự nhiên là một trong những chất liệu nội thất không thể thiếu trong các công trình kiến trúc. Tuy là một chất liệu truyền thống, gỗ tự nhiên vẫn luôn chiếm ưu thế bởi độ bền, mùi hương đặc trưng và vẻ đẹp sang trọng, đẳng cấp với những đường vân gỗ ấn tượng. Đây là một chất liệu nội thất đỉnh cao và được ưa chuộng nhất tại Việt Nam.
Gỗ tự nhiên là gì?
Gỗ tự nhiên là gỗ được khai thác trực tiếp từ thiên nhiên, bao gồm rừng nguyên sinh, rừng tự nhiên và rừng trồng lấy gỗ, lấy nhựa, tinh dầu hoặc lấy quả có thân cây cứng chắc. Sau khi thu hoạch, gỗ sẽ được đưa vào sản xuất nội thất trực tiếp mà không cần phải qua công đoạn chế biến gỗ thành vật liệu khác. Tùy thuộc vào khu vực sinh trưởng và khu vực địa lý, mỗi loại gỗ tự nhiên sẽ có những nét đặc trưng riêng như hình dạng vân gỗ, màu sắc, mùi hương, độ bền,….
Ưu và nhược điểm của vật liệu gỗ tự nhiên
Gỗ tự nhiên là chất liệu nội thất được ứng dụng rộng rãi, phù hợp với nhiều phong cách nội thất. Dưới đây là một số ưu-nhược điểm của loại vật liệu này:
Ưu điểm
- Gỗ bền, cứng và chắc chắn: Gỗ được dùng là chất liệu nội thất được chọn lọc kỹ càng, cứng và chắc chắn. Trước khi được đưa vào chạm khắc và tạo hình, nếu gỗ được tẩm, sấy, xử lý chất liệu cẩn thận, đúng quy trình thì tuổi thọ của gỗ tự nhiên có thể lên đến vài năm, thậm chí vài chục năm. Những vật dụng nội thất được làm từ gỗ tự nhiên chất lượng và được xử lý đúng kỹ thuật sẽ có khả năng chống mối mọt, không bị cong vênh, biến dạng khi tiếp xúc với nước.
- An toàn cho sức khỏe người dùng: Gỗ sau thu hoạch được đưa trực tiếp vào sản xuất. Các công đoạn chạm khắc, cắt xẻ được thực hiện trực tiếp trên gỗ và không sử dụng bất kì loại hóa chất độc hại nào nên các sản phẩm được làm từ chất liệu này rất thân thiện với người dùng.
- Tính thẩm mỹ cao: Gỗ tự nhiên có màu sắc và những đường vân gỗ đẹp mắt tạo nên nét đẹp đặc trưng cho từng loại gỗ. Chính vì vậy, mỗi sản phẩm được làm từ gỗ tự nhiên luôn mang một nét đẹp tinh tế, độc đáo, riêng biệt. Ngoài ra, màu sắc nguyên bản của gỗ mang đến cảm giác ấm áp, gần gũi.
- Dễ chế tác, tạo hình: Đây là vật liệu có kết cấu liên kết chặt chẽ và tính dẻo rất cao. Do đó, chúng dễ dàng uốn nắn, tạo sự đa dạng trong mẫu mã, kiểu dáng nội thất.
- Dễ sử dụng, phù hợp với nhiều không gian: Gỗ không chỉ có thể là chất liệu sản xuất hầu hết các sản phẩm nội thất mà còn có thể kết hợp với hầu hết mọi đồ nội thất mang đến vẻ đẹp hài hòa, sang trọng cho cả căn phòng hay căn nhà.
- Tính phong thủy cao: Nhiều loại gỗ tự nhiên được đánh giá là có khả năng thu hút vượng khí, may mắn và tài lộc cho gia chủ. Do đó, chúng luôn được ưa chuộng và thường xuất hiện trong các phòng họp, hội nghị, đặc biệt trong nhà của những người làm kinh doanh.
Nhược điểm
- Giá thành cao: Chính vì được khai thác trực tiếp từ thiên nhiên và thời gian để gỗ đủ lớn, đạt tiêu chuẩn để khai thác khá lâu nên gỗ tự nhiên càng ngày càng khan hiếm. Các sản phẩm nội thất được làm thủ công hoàn toàn, thời gian đục khắc, tạo hình lâu, tốn nhiều nhân công. Từ đó, chúng luôn có giá thành đắt đỏ.
- Yêu cầu xử lý, tẩm sấy cẩn thận, đúng quy trình: Gỗ tự nhiên nếu không được xử lý kỹ lưỡng, sau một thời gian sử dụng, chúng sẽ xuất hiện tình trạng cong vênh, co ngót, mất thẩm mỹ.
- Cần được chạm, khắc bởi những người thợ có tay nghề cao: Nội thất gỗ tự nhiên được sản xuất thủ công bởi bàn tay khéo léo của con người. Do đó, để tạo ra sản phẩm đẹp, tinh tế, người thợ cần có tay nghề cao, nhiều kinh nghiệm.
- Phải bảo quản đúng cách: Nội thất gỗ tự nhiên cần được vệ sinh bằng vải mềm, có độ ẩm vừa phải để tránh làm trầy xước gỗ. Hơn nữa, để gỗ giữ màu được lâu, sáng bóng, chúng cần được vệ sinh bằng dầu bóng hoặc các sản phẩm vệ sinh chuyên dụng.
- Không gian sử dụng phù hợp với tính chất gỗ: Mặc dù gỗ tự nhiên có độ bền cao nhưng chúng vẫn có thể bị ảnh hưởng bởi môi trường sau một thời gian sử dụng. Khi ở những môi trường có độ ẩm cao hoặc thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, các sản phẩm từ gỗ tự nhiên dễ bị phai màu, hư hỏng.
- Dễ bị trầy xước: Các sản phẩm được làm từ loại gỗ này thường có bề mặt phẳng mịn, sáng bóng và khả năng chống trầy xước của mỗi loại gỗ là khác nhau. Khi bị trầy xước, các sản phẩm này sẽ bị giảm giá trị và mất tính thẩm mỹ vốn có của nó.
Một số loại gỗ tự nhiên thường được sử dụng trong thiết kế nội thất
Mỗi loại gỗ đều có những nét đẹp riêng, ưu điểm và nhược điểm đặc trưng. Do đó, khi lựa chọn gỗ tự nhiên để thiết kế, bạn cần phải hiểu rõ về chúng và lựa chọn loại gỗ phù hợp với môi trường sử dụng và tính năng của nội thất. Dưới đây là thông tin về một số loại gỗ thường được sử dụng:
1. Gỗ sồi
Gỗ sồi là loại gỗ được ưa chuộng bậc nhất trong văn hóa phương Tây bởi chất lượng và độ bền cao. Một trong những nét đặc trưng và được xem là cách để nhận biết gỗ sồi là đường vân gỗ. Đường vân của gỗ sồi là đường vân sọc, thẳng, vân núi, với nhiều hình đốm, dát gỗ có màu vàng nhạt, nhẹ nhàng.
Gỗ sồi được chia làm hai loại:
- Gỗ sồi trắng: Gỗ trắng có màu từ nâu nhạt đến nâu sẫm, dát gỗ màu sáng, khả năng chống thấm tốt và vân gỗ đa dạng hơn gỗ sồi đỏ. Tuy nhiên, so với gỗ sồi đỏ, nó có trọng lượng nặng hơn (769kg/m³) và có độ cứng thấp hơn (6049N)
- Gỗ sồi đỏ: Gỗ có màu trắng đến nâu nhạt, tâm gỗ màu nâu đỏ. So với gỗ sồi trắng, gỗ sồi đỏ có trọng lượng nhẹ hơn (753 kg/m³) và có độ cứng cao hơn (6583N)
Ưu điểm
- Độ cứng cao, chịu lực tốt
- Dễ uốn cong, tạo hình
- Độ bám vít cao
- Khả năng chịu ẩm tốt
- Ít bị nứt nẻ, cong vênh khi tiếp xúc với ánh nắng
- Chống mối mọt và mài mòn tốt
- Giá trị thẩm mỹ cao
Chính vì những ưu-nhược điểm trên, gỗ sồi thường được dùng để sản xuất những món đồ nội thất như sàn nhà, bàn, ghế, giường, tủ quần áo, hộp trang sức,….Ngoài ra, gỗ còn được dùng để làm lớp phủ Veneer cho một số loại ván công nghiệp
2. Gỗ xoan đào
Tại Việt Nam, gỗ xoan đào (gỗ Cáng lò, Sapele) được nhập khẩu từ một số nước lân cận, thường là Lào và Campuchia. Đây là loại gỗ có tâm màu nâu vàng và khi độ tuổi gỗ càng cao, tâm gỗ dần chuyển sang nâu đỏ và có xu hướng tối dần. Đường vân của loại gỗ này thường là vân hình núi hoặc vân lượn sóng, xếp chồng lên nhau và không đều.
Ưu điểm
- Gỗ cứng, chắc, chịu lực và chịu nén tốt
- Độ bền cao, khi dùng lâu, gỗ ít bị cong vênh, co ngót, mối mọt
- Có khả năng chịu nhiệt và chịu nước
- Giá cả hợp lý
Gỗ xoan đào được xem là một trong những chất liệu phổ thông, được sử dụng rộng rãi trong thiết kế nội thất. Gỗ thường được dùng để sản xuất tủ, bàn ghế, sàn gỗ, thuyền, trần nhà, giường ngủ, cửa, cột đình,…
3. Gỗ óc chó
Gỗ óc chó được xem là một trong những loại gỗ cao cấp, thượng hạng trong thiết kế nội thất. Hệ thống đường vân của loại gỗ này rất đa dạng, phong phú và không có sự đồng nhất. Gỗ óc chó mang một nét đẹp độc đáo, cuốn hút, tạo cảm giác mơ mộng, huyền ảo cho không gian.
Ưu điểm
- Độ bền cực cao, cứng và chịu lực tốt
- Khả năng chống mài mòn tốt
- Khả năng chịu nhiệt và chịu ẩm cao
Gỗ óc chó mang đến cảm giác thoải mái, gần gũi và được xem là mang đến sự sung túc, may mắn trong công việc và cuộc sống. Do đó, gỗ óc chó không chỉ là nguyên liệu để sản xuất đồ nội thất, nó còn được dùng để chế tác những món đồ phong thủy.
4. Gỗ đinh hương
Đây là một loại gỗ quý, có màu đỏ vàng đẹp mắt, mùi hương đặc trưng nhẹ nhàng. Màu sắc của gỗ có thể thay đổi linh hoạt tùy thuộc vào điều kiện môi trường: gỗ có màu vàng khi ngâm vào nước và màu xám khi để khô trong môi trường bình thường. Vân gỗ đinh hương đều và thưa, mang nét đẹp tinh tế.
Ưu điểm
- Gỗ bền, có khả năng chống mối mọt tốt
- Thích ứng với môi trường tốt
- Độ cứng cao, chịu lực tốt
- Chất lượng gỗ tốt, thượng hạng
- Tính thẩm mỹ cao, gỗ càng ngày càng sáng bóng theo thời gian sử dụng
- An toàn với môi trường và sức khỏe người dùng
Chính những đặc điểm trên, gỗ đinh hương thường được dùng làm đồ nội thất cao cấp. Những món nội thất này luôn được chạm khắc tỉ mỉ, sắc sảo, mang đến một không gian sang trọng, thanh lịch. Lựa chọn các sản phẩm được làm từ gỗ đinh hương trong thiết kế nội thất cũng là một cách thể hiện sự giàu sang, đẳng cấp của gia chủ.
5. Gỗ hương xám
Gỗ hương xám (gỗ dáng hương) được đánh giá là loại gỗ có màu sắc, đường vân đẹp, mùi thơm. Đây là một loại gỗ quý hiếm, có màu đỏ đậm (đối với gỗ già và khô) hoặc màu vàng nâu (đối với gỗ mới). Đường vân gỗ nhỏ, đa dạng màu sắc.
Ưu điểm
- Gỗ chắc, nặng, cứng
- Độ bền cao, thời gian sử dụng có thể lên đến 50 năm
- Dễ chế tác
- Không bị cong vênh, co ngót, mối mọt
Từ lâu, gỗ hương xám được xem là một chất liệu nội thất cao cấp. Gỗ không chỉ được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực nội thất mà còn được dùng để tạo những món đồ phong thủy, mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ.
6. Gỗ mun
Gỗ Mun được phân làm 5 loại: Mun sừng, Mun hoa, Mun lào, Mun nam phi, Mun sọc, là sự lựa hoàn hảo trong thiết kế nội thất. Gỗ có màu đen tuyền, hoặc đôi khi là sự hòa quyện giữa những đường vân sọc trắng và đen với bề mặt sáng, đẹp. ấn tượng.
Ưu điểm
- Gỗ cứng, nặng
- Độ bền cao, ít bị cong vênh, mối mọt
- Không bị nứt chân chim
- Có khả năng chống trầy xước
- Độ thẩm mỹ cao, gỗ càng ngày càng bóng đẹp theo thời gian sử dụng
Gỗ Mun cũng được xem là một chất liệu thượng hạng, dùng để sản xuất đồ nội thất cao cấp như bàn ghế, giường, tủ,.. mang đến không gian sang trọng, đẳng cấp và huyền bí.
7. Gỗ sưa
Gỗ Sưa (Gỗ trắc thối, huỳnh đàn) gồm 3 loại: Sưa trắng, Sưa đỏ, Sưa đen (tuyệt gỗ-loại gỗ cực hiếm). Gỗ Sưa thường có màu vàng hoặc đỏ rực với những đường vân xoắn nổi theo từng lớp, đôi khi là những họa tiết với hình thù kỳ lạ. Thớ gỗ thường có màu đỏ sẫm đặc trưng hoặc xen lẫn các thớ đen.
Ưu điểm
- Độ dẻo dai cao
- Hiếm khi bị cong vênh
- Gỗ đanh, cứng
- Độ bền cao, thời gian sử dụng lên đến hàng trăm năm
- Khả năng chống ẩm, mối mọt tốt
Chính vì vậy, gỗ Sưa luôn là chất liệu cho những món đồ cao cấp, từ nội thất đến trang sức,…tượng trưng cho sự thịnh vượng, may mắn, tài lộc và quyền lực. Không gian nội thất được trang trí bằng gỗ Sưa đem lại cảm giác thoải mái, dễ chịu.
8. Gỗ tần bì
Gỗ tần bì là loại gỗ được ấn tượng bởi sự đa dạng về màu sắc: dát gỗ có màu từ nhạt đến gần trắng, tâm gỗ có màu nâu xám đến nâu nhạt hoặc vàng nhạt sọc nâu. Đường vân của gỗ tần bì có dạng giống hình elip đồng tâm, thẳng và to.
Ưu điểm
- Khả năng chịu lực, chống va đập tốt
- Dễ uốn cong bằng hơi nước
- Khả năng chống cong vênh, co ngót tốt
- Độ bám vít, bám keo cao
- Dễ tạo màu và đánh bóng
9. Gỗ trắc
Gỗ trắc có mùi thơm nhẹ, đặc trưng, độ bóng ấn tượng là một trong những loại gỗ tự nhiên được ưa chuộng tại Việt Nam. Gỗ có đường vân hình xoắn, hoặc vân chìm nổi theo từng lớp.
Ưu điểm
- An toàn với sức khỏe người dùng và môi trường
- Tính thẩm mỹ cao
- Gỗ dai, ít bị cong vênh
- Khả năng thích nghi với môi trường cao, chịu mưa, nắng tốt
- Độ bền cao, có thể sử dụng đến hàng trăm năm
Bởi những nét đặc trưng và chất lượng vượt trội của chính nó, gỗ trắc thường được sử dụng làm cột nhà và những món đồ nội thất cao cấp như bàn ghế, tủ,…
10. Gỗ lim
Đi đôi với gỗ Đinh Hương, gỗ Lim cũng là một loại gỗ cực kỳ quý hiếm, được ưa chuộng bậc nhất tại Việt Nam. Gỗ có màu nâu đến màu nâu thẫm với những đường vân xoắn đẹp, cuốn hút. Mặt gỗ thường có màu đen khi để lâu dưới bùn.
Ưu điểm
- Gỗ cứng, chắc, nặng
- Khả năng chống mối mọt tốt
- Chịu lực tốt
- Không bị cong vênh, nứt nẻ
- Độ bền cao
Chính vì có độ bền và khả năng chịu lực tốt, bên cạnh đồ nội thất cao cấp gỗ Lim còn được ứng dụng trong xây dựng như làm cột nhà, trần nhà,…
11. Gỗ cao su
Hiện nay, gỗ cao su là loại gỗ được khai thác từ rừng nhân tạo và là chất liệu đang dần được sử dụng rộng rãi trên thị trường Việt Nam bởi những đặc tính riêng biệt của nó. Gỗ thường có màu vàng nhạt, nâu hoặc vàng nhạt có vệt nâu và màu gỗ sẽ tối dần theo độ tuổi gỗ. Đường vân gỗ tương đối đơn giản, hơi thô, thẳng và mờ.
Ưu điểm
- Giá thành phù hợp
- Độ bền cao
- Không bị mối mọt
- Khả năng chống nước, chống ẩm tốt
- Độ dẻo dai cao, dễ gia công
12. Gỗ bích
Là một trong những loại gỗ tự nhiên được nhiều người ưa chuộng, gỗ bích có màu nâu đặc trưng từ nâu đỏ nhạt đến nâu đỏ sậm. Gỗ bích được kết cấu chặt chẽ, khăng khít với những đường vân thẳng tắp, thớ gỗ cứng, chắc.
Ưu điểm
- Gỗ cứng, chắc, độ bền cao
- Dễ thi công, uốn cong bằng hơi nước
- Khả năng chịu lực tốt
- Chất lượng luôn đạt chuẩn
13. Gỗ gụ
Gỗ gụ cũng là một trong những loại gỗ quý hiếm, được nhiều người yêu thích tại Việt Nam. Khi mới khai thác, gỗ có màu vàng nhạt và dần trở nên đậm hơn, chuyển sang màu nâu đỏ khi để lâu. Một điểm đặc biệt của loại gỗ này là nó có mùi hơi chua nhưng không hăng với những đường vân đều và thẳng.
Ưu điểm
- Dễ đánh bóng, giá trị thẩm mỹ cao
- Có khả năng chống mối mọt
- Ít bị cong vênh
- Chịu lực tốt
- Chất lượng tốt, độ bền cao, thời gian sử dụng có thể lên đến hàng trăm năm
Cũng giống như những loại gỗ khác, gỗ gụ cũng được ứng dụng rộng rãi trong thiết kế nội thất. Nó được dùng làm những vật dụng trong nhà như tủ, bàn ghế, thậm chí, gỗ gụ còn được dùng làm cột nhà, trần nhà hay sàn nhà.
14. Gỗ Xà Cừ
Gỗ xà cừ là loại gỗ có màu đỏ nhạt, tâm gỗ màu đỏ đậm với những đường vân liền mặt. Đây là loại gỗ tự nhiên được nhiều người ưa chuộng bởi những đặc tính siêu việt, phù hợp với nhiều gia đình.
Ưu điểm
- Gỗ được chế biến và điêu khắc cẩn thận
- Có khả năng chịu lực, chịu sức nặng tốt
- Gỗ sau khi được tẩm sấy có độ dẻo dai cao
- Dễ uốn nắn, tạo hình
- Có khả năng chống mối mọt
Ứng dụng của gỗ tự nhiên trong thiết kế nội thất
Có thể nói, gỗ tự nhiên là chất liệu nội thất đứng đầu trong thiết kế nội thất bởi những tính năng vượt trội, khả năng thích ứng với nhiều không gian, nhiều phong cách,… Sau đây là một số ứng dụng phổ biến của chúng trong thiết kế nội thất:
- Làm cửa: Trên thực tế, cửa gỗ tự nhiên đã trở thành lựa chọn hàng đầu trong thiết kế nội thất. Cửa gỗ thường được chế tạo bởi những loại gỗ chắc chắn, có khả năng chịu nhiệt, cách nước, bền và đẹp. Chúng luôn được chạm trổ tinh xảo, ấn tượng.
- Ốp tường, vách ngăn: Những vách ngăn, tường gỗ có khả năng cách âm tốt với những đường vân và màu sắc đặc trưng của vật liệu này, chúng mang đến một không gian sang trọng, đẳng cấp
- Bàn ghế, tủ, kệ, đồ trang trí: Nội thất được làm từ gỗ tự nhiên luôn mang đến sự ấm áp, gần gũi. Ngoài ra, chúng luôn được chạm khắc cầu kỳ, tỉ mỉ tạo điểm nhấn cho không gian và thể hiện được đẳng cấp và gu thẩm mỹ của gia chủ
- Giường gỗ: Gỗ tự nhiên bên ngoài những ưu điểm như chắc chắn, bền, chịu lực tốt, nhiều loại gỗ có mùi hương nhẹ nhàng giúp bạn thư giãn thoải mái và dễ đi vào giấc ngủ.
- Làm sàn nhà, trần nhà, cột nhà: Đa phần các loại gỗ được dùng làm sàn nhà, trần nhà, cột nhà luôn được lựa chọn kỹ lưỡng với bề mặt sáng bóng, đường vân nhỏ, tinh tế, có khả năng kháng nước, kháng mối mọt, chịu nhiệt, chịu lực và độ bền cao.
Trong thiết kế nội thất, gỗ tự nhiên đem đến một không gian quý phái, sang trọng, đẳng cấp. Với nhiều ứng dụng trong nội thất, xây dựng, phong thủy,… gỗ luôn là chất liệu được nhiều người yêu thích.